LITERACKA NAGRODA NOBLA
Szwedzka Akademia Nauk przyznaję Literacką Nagrodę Nobla Władysławowi Stanisławowi Reymontowi za powieść „Chłopi". 13 listopada 1924r. Po raz pierwszy do Nagrody Nobla zgłosiła Reymonta już w 1919 r. Akademia Umiejętności w Krakowie. Kolejna próba miała miejsce w 1920 r., gdy kandydaturę autora „Chłopów" zgłosił członek Komisji Nobla - Per Hallström. Z pewnością ważną rolę w popularyzacji powieści w Szwecji, a także wpływ na decyzję Komisji miało ukazanie się przekładu „Chłopów" na język szwedzki dokonane przez Ellen Wester. Nagroda dla polskiego pisarza została przyjęta z uznaniem. „Cieszymy się, że najwyższe odznaczenie literackie przyznano przedstawicielowi odrodzonej i wolnej Polski. Kiedy Akademia wieńczyła Sienkiewicza, nie było jeszcze państwa polskiego. Tak tedy zarówno w latach poniżenia, jak i triumfu, Szwecja dała wyraz swej sympatii i uznania dla utalentowanego narodu polskiego" - pisał w Svenska Dagbladet prof. Martin Fredrik Böök.Władysław Reymont tak skomentował - w liście z 14 listopada - otrzymanie nagrody: „I przyznaję się przed Wami, że ta nagroda uderzyła we mnie istotnym, wstrząsającym piorunem. Bowiem mimo wszelkich nadziei, coraz bardziej zastanawiających pogłosek, w głębi hodowałem niewiarę. Ani na chwilę nie miałem przekonania o dostaniu tej nagrody. Więc kiedy to się stało, poczułem się wprost zdruzgotany wzruszeniem, co w moim stanie serca zaprowadziło mnie znowu do łóżka". Z powodu ciężkiej choroby laureat nie mógł przybyć na uroczystość w Szwecji. W jego imieniu nagrodę odebrał poseł Polski w Sztokholmie Alfred Wysocki. Czek na 116 718 koron (co równało się 256 999 ówczesnych złotych polskich), dyplom i medal ze szczerego złota przesłano przebywającemu na leczeniu w Nicei Nobliście.
© Przygotowały: Emilia Ślęk, Patrycja Klęczar